dinsdag 3 juni 2014

Waarom valt mijn haar uit?

Haaruitval treft het merendeel van de mannen, en ook een gedeelte van vrouwen; maar waarom bestaat haaruitval eigenlijk? Is er een nut van haaruitval, of is het een foutje van de natuur?

Haaruitval en evolutie

De vraag komt naar voren; is er een evolutionair voordeel van haaruitval? Is er misschien een voordeel waarom zoveel mannen last krijgen van haaruitval?

Het eerste antwoord dat bij mij opkomt is dat haaruitval in de meeste gevallen start na het 30e levensjaar.
Hoewel dit tegenwoordig soms anders is; kregen ouders voorheen vrijwel altijd kinderen voor hun 30e. Evolutie kan hier dus geen rol meer hebben gespeeld, omdat de voortplanting al had plaatsgevonden voordat kaalheid inzet. Kaalheid is op die manier er dus bijvoorbeeld niet 'uit geselecteerd', omdat het nog geen rol speelde op het moment van voortplanting.

Maar wellicht kan het toch een rol hebben gespeeld bij 'indirecte evolutie'. Vroeger was veiligheid een groot recht; en om dit te waarborgen ging men in groepen leven. Indien zo'n groep beter functioneert, is de kans van overleven van de hele groep dus groter; inclusief de ouders, kinderen en baby's. Omdat ik geen (wetenschappelijke) bronnen kan vinden over dit onderwerp, is het met name giswerk. De gekste redeneringen kun je dan bedenken. Wellicht viel het haar van oudere mannen uit zodat vrouwen zich eerder zouden voortplanten met jongere mannen (met betere genetische eigenschappen). Of wellicht waren mannen zonder haar wel dreigender voor roofdieren en andere gevaren. Of het was misschien wel een beeld van status; van wijsheid; misschien kregen kale mannen meer respect van de groep, waardoor zij hun wijsheid beter konden delen en de overlevingskans verhoogde. Maar dit is dus allemaal speculatie.. Het is wel meermaals wetenschappelijk aangetoond dat mannen zonder haar meer volwassen overkomen.

Kaalheid bij dieren

Niet alleen mensen worden kaal, dieren hebben er ook last van. Met name bij apen toont het patroon zeer veel gelijkenis met de mens. En ook hier zie je dat ook de vrouwtjes er last van hebben. In de dierenwereld lijkt het argument van 'alpha-mannetje' nog een grotere rol te spelen, maar het is een niet bewezen theorie.

De volgende stap van evolutie?

Een aantal wetenschappers ziet kaalheid als de volgende stap van de evolutie, waarin de mens steeds minder haar heeft gekregen. Waarbij wij door de eeuwen heen steeds minder haargroei hebben gekregen is de hoofdhuid de laatste stap. Zelf heb ik hier mijn twijfels over (zie ook de introductie van mijn tekst).

Kale mannen zijn intelligenter?

Ook heb ik gelezen dat er een correlatie is tussen haaruitval en intelligentie. De hersenen verbruiken ontzettend veel energie, en naarmate dit verbruik groter is zal er minder energie beschikbaar zijn voor de omringende lagen. Mensen met een zeer actief brein zouden dus minder energie hebben om hun haar te laten groeien, waardoor de haarzakjes langzaam afsterven. Maar ook hier, sterke twijfel of dit waar is.

Bescherming tegen kanker

Wanneer je je haar bent verloren komt er een veel groter gedeelte van je huid in aanraking met de zon. Hierdoor ontvangt het lichaam meer ultraviolette straling en kan het meer vitamine D aanmaken. Het is aangetoond dat dit het risico op prostaatkanker sterk vermindert; een ziekte die niet alleen zorgt voor sterfe, maar ook ervoor zorgt dat men zich niet meer kan voortplanten. Het zou dus te argumenteren zijn dat mannen zonder prostaatkonker zich eerder voortplanten dan mannen met (evolutie). 

Kaalheid straalt gezag uit

Een andere theorie: kaalheid zorgt voor een dominantie en status. Mensen zien kale mannen vaak als meer dominant.
--------------------------------------------------

En zo bestaan er nog tientallen theorieën over waarom mannen (en vrouwen) hun haar verliezen; maar is er nog nooit iets bewezen. De kritische opmerking over evolutie die ik maakte in de introductie staat nog steeds; en het zou kunnen dat dit helemaal niks te maken heeft met evolutie. 

De waarheid blijft dus onduidelijk, maar misschien is het gewoon een stomme fout die nooit eruit is gefilterd. En ook al dient het wellicht geen functie, denk eraan dat veel vrouwen kaalheid simpelweg sexy vinden, en dat je vaak als meer dominant zal worden gezien.

Bronnen en meer informatie:
The Guardian
The Week
ScienceOrdinary

Waarom denk jij dat kaalheid bestaat? Laat het hieronder weten!